Araç Değer Kaybı ve Tazminat Süreci

Araç Değer Kaybı ve Tazminat Süreci

Araç Değer Kaybı ve Tazminat Süreci – Bu yazıda, sıkça karşılaşılan trafik kazalarının ardından araç sahiplerinin yaşadığı sorun olan “araç değer kaybı” konusunda bilgi paylaşmayı amaçlıyoruz.

Araç değer kaybı, bir trafik kazası sonrasında zarar gören ve onarılan aracın ikinci el piyasasındaki değerinde yaşanan düşüşü ifade eder. Kazaya maruz kalan araç, ne kadar iyi tamir edilirse edilsin, ekonomik değerinde bir kayıp yaşar.

Hukuk sistemimizde değer kaybı kavramı belirgin bir tanım içermese de, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası kapsamında, kaza esnasında kusurlu olan araç sahibinin sorumlulukları müteselsilen, yani zincirleme olarak paylaşılır.

Türk Ticaret Kanunu’nun 1409. maddesine göre; trafik kazası sonucu meydana gelen değer kaybı durumunda, kusurlu olan tarafın trafik sigortası, kaza nedeniyle oluşan hasarı ve zararı karşılamakla birlikte, doğrudan zarar olarak kabul edilen değer kaybını tazmin etmekle yükümlüdür. Karayolları Trafik Kanunu’nun 85. maddesine göre ise; “bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına, bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olur.”

Araç değer kaybını talep edebileceğimiz kişilere baktığımızda; kusursuz olan tarafın araç değer kaybı, kazaya sebep olan taraf ya da o tarafın zorunlu trafik sigortasından karşılanır. Karşı tarafın sigortasından veya kendisinden herhangi bir değer kaybı talep edebilmek için, her şeyden önce kazanın oluşumunda yüzde yüz kusurlu olmamak gerekir. Kusurun oranı da önemlidir çünkü kısmi bir kusur durumunda, kusurlu olunmayan oranda talepte bulunmak mümkündür. Kazanın meydana gelmesinde kusursuz olan taraf, araçta meydana gelen değer kaybını karşılamak için ekspertiz raporu alarak değer kaybına neden olan tarafa dava açabilir veya bu kaybın karşılanması için Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurabilir.

Dava yoluyla değer kaybının tazmin edilmesi durumunda; kazada tam kusurlu olarak nitelendirilmemiş olan taraf, hasar gören eşyasının değerinde oluşan düşüş miktarında araçta oluşan değer kaybını talep etme hakkına sahiptir. Bu talep özellikle hasar gören aracın serviste ve bakımda kaldığı süre boyunca kiralanan araçlarda veya ulaşım için kullanılan alternatif ulaşım bedellerinde gündeme gelir ve talep edilebilir. Belirtmek gerekir ki, doğrudan değer kaybı ile iş kaybı zararları karıştırılmamalıdır. Dolaylı olarak kabul edilebilecek giderler, özel olarak belirtilmediği sürece sigorta şirketleri tarafından karşılanmaz.

Araç değer kaybı davası açabilmek için, tüm bu hususların yanı sıra araçtaki hasarlı parçaların daha önce hasara uğramamış olması, onarım veya yenileme işleminden geçmemiş olması ve kazadan önce araçta herhangi bir hasar kaydının bulunmaması gerekmektedir. Yargıtay kararına göre, boya işlemine gerek duymadan değiştirilebilen far, silecek, jant ve cam gibi parçalara değer kaybı uygulanmamaktadır. Bu nedenle araç üzerinde gerçekleşen hasar, bu parçaların dışında olmalıdır. Borçlar Kanunu’nun 72. maddesine göre araçta meydana gelen değer kaybını tazmin etme süresi, başka bir deyişle dava açma süresi kanunen 2 yıllık bir zamanaşımına tabii tutulmuştur. Buna ek olarak yasal şartlar mevcut olduğunda, kazanın gerçekleştiği tarihten itibaren en fazla 10 yıllık bir zamanaşımı süresi bulunmaktadır. Yani tarafların kaza tarihinden itibaren 10 yıl içerisinde dava açmamaları durumunda, konu ile ilgili tüm hakları yasalar önünde düşmektedir. Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru yapmak da araç değer kaybı tazmini yöntemlerinden bir diğeridir.

Araç Değer Kaybı ve Tazminat Süreci

Araç Değer Kaybı ve Tazminat Süreci Nasıl Olur?

Sigorta Tahkim Komisyonu, sigorta yaptıran ve ilgili sigorta sözleşmesinden fayda sağlayan taraflar arasında ortaya çıkabilecek anlaşmazlıkları çözmek amacıyla kurulmuş bir komisyondur. Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurabilmek için belirli başvuru şartları ve bir başvuru usulü bulunmaktadır. Başvuruda bulunabilmek için öncelikle, aracın değer kaybı konusunda ilgili sigorta şirketine yapılan başvurunun karşılanmamış veya yetersiz karşılanmış olması, ve 15 gün içinde ilgili sorunun çözülememiş olması gerekmektedir. Başvuru yapabilmek için şikayetçi tarafın daha önce Tüketici Sorunları Hakem Heyeti’ne başvuruda bulunmamış olması ve şikayetini sigorta şirketine yazılı olarak beyan etmiş olması gerekmektedir. Eğer Sigorta Tahkim Komisyonu’na yapılan başvuru olumlu sonuçlanırsa, bahsi geçen sigorta şirketi zarar ödeme yükümlülüğü ile karşı karşıya kalır. Uyuşmazlıkların Sigorta Tahkim Komisyonu tarafından incelenmesi ve değerlendirilmesinin en önemli avantajı ise, başvurunun en fazla 4 ay içinde sonuçlandırılmasıdır.

Değer kaybı başvurusu için gereken belgeler; kazanın meydana geldiği anda tutulan kaza tespit tutanağı, hasar tespit tutanağı, araçların kaza sonrası çekilen, özellikle hasarı gösteren ve her açıdan çekilmiş fotoğrafları, aracın ekspertiz raporu, araç ruhsatı, aracın tamir edildiği servisten alınan döküm ve faturalardır.